Dit artikel is bedoeld voor iedereen die interesse heeft in boogjacht. Ik tracht hier concreet te maken hoe je kan starten met deze fantastische beleving en leefwijze. Dit doe ik aan de hand van mijn eigen traject: dat van boogschutter tot boogjager. Zowel het opleidingstraject met de nodige administratie als het materiaal en de voorbereiding komen aan bod. Met als slot een kort verslag van mijn eerste boogjacht.

Opleidingen tot boogjager

Vele jagers komen uit families van jagers. Ze leren al van jongs af aan de passie voor de jacht en de natuur kennen en krijgen de kennis over de jacht mee als onderdeel van hun opvoeding.
Voor iemand zoals ik, die op latere leeftijd start met jagen, blijkt het allemaal niet zo evident. De vaardigheid van het boogschieten blijkt nog het meest eenvoudig om onder de knie te krijgen. De uitdaging zit hem in het zoeken naar de juiste begeleiding. In België is er daarvoor geen betere start dan aan te sluiten bij de Vlaamse Boogjacht Vereniging / Flemish Bowhunting Association (FBA). Via hun website kwam ik op de International Bowhunter Education Program (IBEP) opleiding terecht. Dit is een wereldwijd erkende boogjachtopleiding die als doel heeft aspirant boogjagers de juiste kennis over boogjagen bij te brengen over o.a. veiligheid, verantwoordelijkheid, keuze van materiaal, kennis van anatomie van het wild, wildbeheer enz. Van daaruit is de bal aan het rollen gegaan.

IBEP

Nog voor ik van het bestaan van een jachtverlof wist, heb ik de IBEP opleiding gevolgd en de theoretische en praktische proef succesvol afgelegd met een traditionele jachtboog. Ik leerde er (boog)jagers kennen die al heel wat vragen konden beantwoorden. Het bracht me in contact met de juiste omkadering waar ik tot vandaag nog veel gebruik van maak. Daar werd het verdere traject duidelijk: om te kunnen jagen heb je een jachtverlof nodig. Om ook in Frankrijk met de boog te kunnen jagen, dien je buiten een voor Frankrijk gevalideerd jachtverlof ook een JFO (Journée de Formation Obligatoire) attest te behalen. Dus slagen in het jachtexamen en het JFO attest behalen waren mijn volgende stappen. Hoewel ik in de eerste plaats een traditionele schutter ben,  geraakte ik daar overtuigd van het gebruik van een moderne compound boog voor de jacht op grof wild. Zeker in de eerste jaren boogjacht. Meer info over de IBEP vind je hier.

Jachtexamen

Omdat het mijn bedoeling was om in Frankrijk met de boog te gaan jagen heb ik ook daar mijn jachtverlof gehaald. Je wordt goed begeleid, je krijgt een boek met alle 400 examenvragen in en krijgt uitleg over het veilig omgaan met vuurwapens. Het traject bestaat uit één dag opleiding (theoretisch en praktisch) en een halve dag examen. Er is een praktisch en een theoretisch examen, waarbij de focus vooral op veiligheid ligt. Aangezien de vragen op voorhand worden bezorgd, samen met een dvd met uitleg over de praktische proef, zijn de slaagkansen erg groot.
Voor een deel bleef ik bij de Franse jachtopleiding op mijn honger zitten want ik wilde ook veel meer over wild en hun gedragingen kennen. Ik leerde dat de opleiding hier in Vlaanderen bij het Instituut voor de Jachtopleiding van een hoger niveau was en dat er veel meer te leren was, vergelijkbaar met de vervolgcursus in Frankrijk van het 'Brevet Grand Gibier' van de ANCGG. Ik hoop de jachtopleiding bij het IJO in de toekomst nog te volgen.

International JFO

De Journée de Formation Obligatoire (JFO) wordt eenmaal per jaar gegeven in het Nederlands of Engels in een samenwerking tussen de Franse boogjagers van het departement Aisne en de FBA. Het beslaat één dag, waarvan een halve dag theorie en een halve dag praktijk, met een focus op traditioneel boogschieten. Er is een continue evaluatie door de begeleiders. Er wordt gelet of je aandachtig bent, goed meewerkt en je best doet om de informatie en kennis die aangeboden wordt aan te leren en je in groep goed gedraagt. Er is geen formele praktische of theoretische proef. Dit attest is verplicht om in Frankrijk met de boog te mogen jagen en dien je tijdens de boogjacht steeds bij je te hebben. Meer informatie over de JFO vind je hier.  
Op deze dag maak je jezelf ook lid van de ACAA02 (Association des Chasseurs à l'Arc de l'Aisne) en daardoor ook van de FFCA. Naast een fantastisch driemaandelijks tijdschrift, ontvang je er ook uitnodigingen voor grof- en kleinwild in hun pittoreske omgeving. Via deze weg heb ik recent een dag patrijs en fazant bejaagd met de traditionele boog met heel fijne mensen op een prachtige locatie.

Vele jagers komen uit families van jagers. Ze leren al van jongs af aan de passie voor de jacht en de natuur kennen en krijgen de kennis over de jacht mee als onderdeel van hun opvoeding.

Voorbereidingen op de eerste boogjacht

Een eerste keer op boogjacht brengt heel wat voorbereiding met zich mee. Je hebt enerzijds het aanschaffen en verzamelen van het benodigde materiaal, en anderzijds de opleiding en oefening om dit materiaal te gebruiken. Het is niet alleen de boog, maar ook de radio, de treestand, de afstandsmeter, de kledij, … Ook daar heb ik heel vaak gebruik gemaakt van de expertise van de FBA. Er is geen vraag onbeantwoord gebleven, waarvoor ik nog steeds erg dankbaar ben.
Prijzig is het wel, al blijft het voor de meeste zaken wel een eenmalige kost. Een overzicht van het aangekochte materiaal.

Vervolgens heb ik me aangesloten bij een boogschuttersclub (https://www.lafidelite-constantia.be/). Zij bieden heel wat ondersteuning voor traditionele en compound schutters, ook met het oog op boogjacht. Elke zondag zetten ze een 3d parcours uit in een mooi stukje bos. Het geeft de kans om vanuit verschillende posities op iets anders dan een blazoen te schieten. Het geeft ook meer inzicht in de anatomie van een dier en het helpt rekening houden met obstakels zoals struiken of slecht weer.

Mijn eerste boogjacht

Luc wordt uitgenodigd voor een jacht op het domein van de markies Philippe de Rouälle in Moulins-Engilbert en vroeg of ik mee wil gaan.. Natuurlijk wil ik dat! Er mag geschoten worden op hertenkalf, ree en everzwijn. Een prachtige kans voor een eerste boogjacht, op een domein met veel wild. Het zijn twee jachtdagen met drie stille drukjachten.
We vertrekken de dag voordien in de ochtend. Het is ongeveer zeven uur rijden en we willen de eerste jachtdag fris zijn. Het weer, het verkeer, alles zit mee. ‘s Avonds een heerlijk diner in een hotel op enkele kilometers van het domein, en voor het slapen een laatste controle van al het materiaal. De pijlen worden stuk voor stuk gecontroleerd,  van een scherpe jachtpunt voorzien en gemarkeerd met het nummer van ons jachtverlof, want dit is een wettelijke verplichting in Frankrijk. Op tijd het bed in.

De eerste ronde. De geweerjagers trekken hun lotjes, er wordt nogmaals duidelijk gemaakt dat er alleen maar hertenkalf en ree geschoten mag worden! De radio’s worden afgestemd. Luc en ik zijn de enige boogjagers. Op onze eerste plaats klim ik vlot de boom in. Op 4m hoogte kom ik aan een tak die te groot is om met mijn boomzaagje weg te halen. Terwijl ik mijn boog binnenhaal, hoor ik naast me geritsel. Daar staat een reebok, rustig naar me te kijken. Hij heeft nog maar één stang, het andere is al afgeworpen of verloren in de strijd. Het heeft geen zin om een pijl op te leggen, hij kijkt recht naar mij. Dus ik geniet van de nabijheid, en even later wandelt hij rustig verder.

Dat is het enige wild dat ik die track te zien krijg. Maar niet voor mijn buur, die op een 50-tal meter van mijn post een grote wolf rustig ziet passeren. Later nemen we nog foto’s van de pootafdrukken. Waarschijnlijk was dat ook de reden dat het wild zich niet liet zien. De tableau blijft leeg.

Daar staat een reebok, rustig naar me te kijken. Hij heeft nog maar één stang, het andere is al afgeworpen of verloren in de strijd.

Er wordt op zijn Frans geluncht in de jachthut. Kaas, vlees, wijn en veel plezier. Iedereen is erg geïnteresseerd in de boogjacht.

De tweede track is op een jachtkansel (een verhoog). Een treestand heeft hier niet veel zin. Ondertussen heeft men ook de toelating gegeven om een 'daguet' (spitser) te schieten. Dat is een mannelijk hert met een gewei dat zonder vertakkingen is. Ik zie een hinde met haar kalfjes op 50 meter passeren. De geweerjagers krijgen kansen, en de schoten weerklinken, bevestigingen op de radio. De daguet wordt geschoten, net als enkele hertenkalveren en reeën. De trend is gezet.

Een heerlijk avondmaal voorzien door een cateraar uit de buurt, vergezeld van goede Franse wijn, zorgt voor een ontspannen en sociale avond waar tal van jachtervaringen met elkaar gedeeld worden.

De tweede en laatste dag, de laatste jacht. We worden als boogjagers geposteerd op een deel waar moeilijk vuurwapens gebruikt kunnen worden. De boogjagers nemen de posten in. Ik krijg een prachtige plaats toegewezen en geraak snel en eenvoudig vijf meter hoog. Een heerlijk zicht over het bos. Vanuit mijn treestand heb ik bijna geen obstakels, en kan ik mijn perimeter van 25 meter mooi visualiseren. Vanaf dan is het een prachtig schouwspel. Ik zie reeën op 100 meter spelen, een konijn huppelt langs mijn boom, nog voor de trackers aan hun stille drukjacht beginnen.

De trackers houden de hond aan de leiband en wandelen rustig door het bos met als doel het wild zich rustig te laten verplaatsen. Ze wandelen door het bos, zonder roepen of tieren. Meteen als ze vertrekken, rennen er al enkele reeën onder mijn treestand door. Ze gaan te snel. Ik probeer ze tot halt te fluiten, maar ik weet dat ze te snel gaan. Ik trek zelfs niet aan. Dan passeren de trackers, en denk ik dat de jacht gedaan is. Luc maakt me over de radio duidelijk dat het nu net interessant kan worden, omdat de dieren die zich hebben verstopt, nu weg van de trackers lopen. Recht naar ons. En dat is exact wat zich wat later voordoet. Een mannelijk hert, hinde en twee hertenkalveren komen recht mijn kant uit in draf. Ik trek mijn boog aan wanneer het mannelijk hert achter de boom staat, maar de hinde heeft iets gemerkt. Ze vertraagt. Stopt. De hertenkalveren staan op een tiental meter van mijn boom. Ik zet mijn pin op één van de kalveren, ik mik op de achterste voorpoot zodanig dat de beide longen doorboord worden. Het staat lichtjes van me weggedraaid. Heel de wereld lijkt een seconde stil te staan. Ik schiet.

Luc maakt me over de radio duidelijk dat het nu net interessant kan worden, omdat de dieren die zich hebben verstopt, nu weg van de trackers lopen. Recht naar ons. En dat is exact wat zich wat later voordoet.

De herten schrikken op. Ze rennen terug naar waar ze vandaan kwamen. Op 40 meter van mij zie ik achter de bomen iets vallen. Luc bevestigt over de radio dat hij het hertenkalf heeft zien vallen en feliciteert me. Nu pas komt de ontlading en begint de adrenaline door mijn lichaam te razen.

En dan is het wachten tot de track gedaan is. Geen wild meer te bespeuren, maar ik leg toch geen pijl meer op, daarvoor trillen m’n handen te erg.

Rustig klauter ik naar beneden. Ik wacht even op Luc. Samen zoeken we het eerste bloedspoor, hoewel we het kalf weten liggen. Het is een goede leerschool, niet in het minst voor hoe met ongeduld om te gaan. Meter per meter komen we bij het kalf terecht.

Het is een perfect schot. Dit werd zowel door Luc als door de jachtopzichter bevestigd, want deze laatste was kort na mijn schot langs gekomen en had het hertenkalf reeds geïnspecteerd en stuurde me felicitaties. Rechts achter de ribben op de linker voorpoot gestrand. Veel tijd voor bezinning en foto’s is er niet. De laatste jacht is gedaan, en de tableau moet gelegd worden.

Veel felicitaties en een kleine ceremonie verder, vertrekken we richting Antwerpen met een hertenkalf in de koffer. Ditmaal rijden we er 8 uur over, zondagavond rond Brussel is een nachtmerrie. We rijden naar Kapellen, waar onze goede vriend Jasper zijn atelier tijdelijk om heeft gebouwd in een beenhouwerij. Samen met Simon, nog een vriend met kennis van vleesverwerking, villen we het hert en snijden we de filets er uit. Het vlees van tussen de ribben versnijden we tot stoofvlees en de bouten houden we voor verwerking de dag erna. Het is ondertussen ver na middernacht.

Deze boogjacht voelde als het einde van een intense trip, een bekroning van vele maanden inspanning, training. Tussen de IBEP en de eerste jacht zaten ruim 16 maanden. Een zeer intense, leerrijke en leuke ervaring. In die tijd heb ik ook nieuwe vrienden ontmoet. Ik heb de luxe genoten een ervaren mentor te vinden, die me nog steeds begeleidt. Een werkwijze die ik iedereen kan aanraden.

Anderzijds is  deze trip ook het begin van een nieuw verhaal. De agenda geraakt goed gevuld met nieuwe jachtdagen en nieuwe plannen worden gesmeed voor de volgende jaren. Dit verhaal is nog maar net gestart.

Nieuw in de boogjacht ? Mijn advies: omring je met de juiste personen, en sta open om zoveel als mogelijk van hen te leren. En zoals mijn mentor niet vaak genoeg kan herhalen: "geniet!"